Sau 9 tháng đầu năm, số liệu từ Bộ Tài chính cho biết, tổng thu ngân sách Nhà nước đạt gần 544.000 tỷ đồng, bằng 66,6% dự toán. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo thường kỳ quý III ngày 10/10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho rằng với kết quả này, dự báo sẽ không thể đạt tiến độ thu của ngân sách theo dự toán. "Nếu so với tiến độ thu 9 tháng của các năm trước, thường đạt xấp xỉ 80% dự toán cả năm, kết quả này cho thấy nhiệm vụ năm nay hết sức khó khăn và ngân sách sẽ hụt thu", lãnh đạo Bộ Tài chính thừa nhận. Như vậy, đây sẽ là năm đầu tiên thu ngân sách không đạt dự toán đề ra.

Không công bố con số ước tính cụ thể nhưng Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết Bộ đã có những giải pháp để cân đối, tính toán và chuẩn bị trình ra Quốc hội trong kỳ họp tới.

Bức tranh ngân sách khó khăn đã được nhiều chuyên gia cảnh báo từ trước đó. Tuy nhiên, cũng tại cuộc họp báo này, ông Cao Anh Tuấn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - tiếp tục đưa ra những thống kê đáng buồn về số doanh nghiệp ngừng hoạt động qua theo dõi của cơ quan thuế.

Ông Cao Anh Tuấn thừa nhận nhiệm vụ thu ngân sách năm nay rất nặng nề. Ảnh: Thanh Lan.

Ông Tuấn cho hay, thống kê về Thuế Giá trị gia tăng (VAT) hàng tháng cho thấy chỉ còn 31% doanh nghiệp kê khai thuế VAT. Như vậy, đến 70% doanh nghiệp hiện nay dù chưa chết nhưng không phát sinh hoạt động, kê khai thuế VAT. "Điều này thể hiện tình hình doanh nghiệp nộp thuế cho ngân sách đang rất khó khăn", ông Tuấn nhận định.

Kết quả thu nội địa cũng cho thấy rõ nguy cơ không thể đạt dự toán năm 2013 khi chỉ đạt 65% dự toán. Ngoài ra, hơn một nửa khoản thu không đạt dự toán. 40 địa phương (chủ yếu là các địa phương trọng điểm thu) đều không đạt tiến độ.

Với tổng số thu sau 9 tháng là gần 544.000 tỷ đồng, ngân sách đã chi khoảng 685.000 tỷ. Dù túi tiền quốc gia đang ngày eo hẹp nhưng Bộ Tài chính cho biết vẫn đảm bảo nguồn chi lương trong năm 2013, 2014 và giữ nguyên mức lương tối thiểu.

Tại cuộc họp báo lần này, lãnh đạo Bộ Tài chính cũng phân trần về đề xuất giảm lương tối thiểu vừa rồi. Cách đây không lâu, Bộ Tài chính vừa gửi đề xuất giảm lương 100.000 đồng, đúng bằng số vừa tăng từ 1/7 vừa qua. Ý tưởng này ngay từ khi mới hình hành đã không được Chính phủ chấp nhận.

Chia sẻ thêm về đề xuất này, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho rằng nên nhìn nhận đây như một giải pháp khi đó được Bộ đưa ra bàn thảo để cùng nhau tìm phương án tốt nhất chứ không phải là đề xuất cuối cùng. "Khi ngân sách khó khăn, để đảm bảo cân đối, trong quá trình thảo luận đương nhiên sẽ có nhiều phương án được đưa ra, trong đó có đề xuất không tăng lương. Tuy nhiên, văn bản chính thức Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ tại phiên họp tháng 9, chúng tôi vẫn giữ lương tối thiểu như cũ", bà Mai chia sẻ.

Để tăng thu cho ngân sách, gần đây Hiệp hội các Nhà đầu tư tài chính đề xuất  bán vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp đang kinh doanh hiệu quả, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đẩy mạnh cổ phần hóa khu vực này cũng là chủ trưởng của Chính phủ và Bộ Tài chính đang triển khai thực hiện. Tuy nhiên, theo bà Mai, việc có bán vốn của các doanh nghiệp trên không là một "chủ trương rất lớn" và thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội.