Ngày 2/12, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định phê duyệt Chương trình số hóa Di sản văn hóa Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030.

Chương trình hướng tới mục tiêu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về di sản văn hóa trên nền tảng công nghệ số thống nhất, phục vụ công tác lưu trữ, quản lý, nghiên cứu, bảo tồn, khai thác, quảng bá di sản, thúc đẩy phát triển du lịch bền vững; bảo đảm tích hợp được vào Khung kiến trúc chính phủ điện tử và Hệ tri thức Việt số hóa.

Đồng thời, đẩy mạnh chuyển đổi số, thực hiện liên thông dữ liệu số quốc gia về di sản văn hóa, bảo đảm đáp ứng hiệu quả dịch vụ cho xã hội, cộng đồng ở mọi lúc, mọi nơi.

Chương trình nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số, thực hiện liên thông dữ liệu số quốc gia về di sản văn hóa, bảo đảm đáp ứng hiệu quả dịch vụ cho xã hội, cộng đồng ở mọi lúc, mọi nơi (Ảnh minh họa:hanoitour.com.vn)

Một mục tiêu cụ thể của chương trình là 100% các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể và di sản tư liệu được UNESCO ghi danh; 100% các di tích quốc gia đặc biệt được số hóa và ứng dụng trên các nền tảng số.

Cùng với đó, 100% các bảo vật quốc gia, các di sản trong Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được số hóa và ứng dụng trên các nền tảng số; ưu tiên số hóa theo nhu cầu sử dụng của xã hội các di tích quốc gia và các hiện vật, nhóm hiện vật tại các bảo tàng, ban quản lý di tích; 100% người làm công tác chuyên môn trong ngành di sản văn hóa được đào tạo, đào tạo lại, cập nhật các kiến thức, kỹ năng chuyển đổi số.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, trong thời gian từ nay đến năm 2030, các cơ quan, đơn vị chịu trách nhiệm triển khai Chương trình số hóa Di sản văn hóa Việt Nam sẽ tập trung vào 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp, bao gồm: Hoàn thiện cơ chế, chính sách và các quy định pháp luật; xây dựng nền tảng kỹ thuật số và các bộ tiêu chuẩn chung về lưu trữ; xây dựng, tạo lập dữ liệu số về di sản văn hóa; quản lý, vận hành và khai thác kho CSDL quốc gia về di sản văn hóa; bảo đảm an toàn, an ninh mạng; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh hợp tác quốc tế.

Cụ thể, để xây dựng, tạo lập dữ liệu số về di sản văn hóa, thời gian tới, nhiều nội dung công việc sẽ được triển khai như: Xây dựng, tích hợp, kết nối, liên thông, chia sẻ CSDL, trao đổi tài nguyên thông tin di sản văn hóa số trong nước; tăng cường hợp tác trong việc bổ sung, chia sẻ, dùng chung CSDL hoặc quyền truy cập tài nguyên thông tin số về di sản văn hóa; tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong việc số hóa các di sản văn hóa; thúc đẩy các dự án số hóa di sản văn hóa trên cơ sở xây dựng mới và tích hợp CSDL số sẵn có theo hướng mở với sự tham gia của doanh nghiệp, cá nhân, cộng đồng...

Bên cạnh đó, hình thành và công khai CSDL hệ thống định danh di sản văn hóa Việt Nam trên không gian mạng. Chuyển các dữ liệu về di sản văn hóa sang dạng số, sử dụng các công nghệ nhận dạng, quét 3 chiều cập nhật thường xuyên lên hệ thống kho dữ liệu di sản văn hóa tập trung.

Hoàn thành việc thống kê, số hóa, xây dựng mục lục và xuất bản Tổng danh mục di sản văn hóa Việt Nam công khai trên mạng Internet. Tăng cường dịch vụ tham quan thực tế ảo, đổi mới các chuyên đề trưng bày trải nghiệm theo hướng trực tiếp và trực tuyến, panorama 360 độ.

Đồng thời, đa dạng hóa các dịch vụ bảo tàng sử dụng tài nguyên số, sản phẩm thông tin số trên nền tảng ứng dụng trí tuệ nhân tạo; khuyến khích các bảo tàng ngoài công lập có phục vụ cộng đồng, các tổ chức, cá nhân cùng tham gia số hóa di sản văn hóa mà họ đang quản lý, nắm giữ để tiến tới xây dựng CSDL chung quốc gia về di sản văn hóa.

Về bảo đảm an toàn, an ninh mạng, Chương trình nêu rõ, triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh mạng; quản lý giám sát an toàn thông tin; bảo mật dữ liệu, bảo đảm cơ chế sao lưu, phục hồi máy chủ, máy trạm, các thiết bị đầu cuối liên quan; xây dựng hạ tầng, nền tảng số, dữ liệu số bảo đảm thông tin tin cậy, an toàn, lành mạnh; tổ chức lực lượng ứng cứu sự cố an toàn, an ninh mạng...

Vân Anh